Neden Narsist Birini Terk Etmekte Zorlanırız?

Neden Narsist Birini Terk Etmekte Zorlanırız?

''Neden narsist birini terk etmekte zorlanırız?'' sorusu son zamanlarda akılları daha çok meşgul eder oldu. Narsist bir ilişki, dışarıdan bakan biri için “neden ayrılmıyor ki?” sorusunu akla getirebilir.

Ancak narsist kişilik yapısı, manipülasyon taktikleri, gaslighting, psikolojik şiddet ve ilişki travması gibi etkenler nedeniyle bu ilişkilerden kopmak göründüğünden çok daha zordur. Peki narsist kişilik bozukluğu olan biriyle ilişkide kalmayı neden sürdürürüz?

Narsist Ne Demek?

“Narsist ne demek?” sorusuyla başlayalım. Bu sorunun temel cevabı, kişinin kendini aşırı önemli görmesi, empati eksikliği yaşaması ve sürekli ilgi/ hayranlık beklemesidir.

Narsist kişilik bozukluğu, bu özelliklerin kişinin günlük yaşamını, ilişkilerini ve davranışlarını olumsuz etkileyecek kadar yoğun olduğu bir durumdur.

Narsist Özellikleri

Narsist özellikleri incelemeye alalım;

1. Sürekli Hayranlık İhtiyacı

Narsist kişiler, değerli hissetmek için dışarıdan onay almaya bağımlıdır.

2. Empati Eksikliği

Karşı tarafın duygularını anlamakta zorlanırlar veya anlamak istemezler.

3. Manipülasyon ve Gaslighting

Narsist manipülasyon taktikleri, partnerin gerçeklik algısını zayıflatır.

Gaslighting ise kişinin kendinden şüphe etmesine, “Belki de ben abartıyorum” demesine yol açar.

4. Değersizleştirme – Yüceltme Döngüsü

İlişkinin başında idealizasyon (yüceltme), ilerleyen süreçte ise değersizleştirme ve suçlamalar görülür.

5. Sınır Tanımama

Kontrol etme, baskı kurma ve karşı taraf üzerinde güç oluşturma çabası hâkimdir.

Narsist Bir İlişkide Bağı Oluşturan Döngü: Travma Bağı

Narsist bir ilişkide bağı oluşturan döngüye ‘’travma bağı’’ diyoruz.

Travma bağı, yoğun psikolojik şiddet ve aralıklı sevgi gösterileriyle oluşan toksik bir bağdır.

Bu döngü, beynin ödül-ceza mekanizmasını bozar ve kişi ilişkiden kopamaz hale gelir.

Travma Bağının Oluşma Süreci

Travma bağının oluşma sürecini dört aşama olarak sıralayabiliriz.

Aşırı sevgi ve ilgi (idealizasyon)

Ani soğuma, suçlama, değersizleştirme

Özür, geri kazanma, yeniden sıcaklık

Tekrar şiddetli mesafe ve manipülasyon

Bu döngü sürekli tekrar eder ve kişi bir türlü ayrılığı tamamlayamaz.

Neden Narsist Birini Terk Etmekte Zorlanırız?

1. Başlangıçtaki Yoğun Bağlanma

Narsist ilişki genellikle mükemmel başlar. “Ruh eşimi buldum” hissi yaratır. Bu güçlü başlangıç, ayrılığı zorlaştırır.

2. Gaslighting ile Gerçeklik Algısının Bozulması

Kurban zamanla kendi duygularından ve sezgilerinden şüphe etmeye başlar.

“Belki sorun bendedir.”

Bu düşünce, terk etmeyi engeller.

3. Manipülasyon Yoluyla Suçluluk Duygusu

Narsist kişi ilişkideki tüm problemleri karşı tarafa yükler.

Kişi “Ben daha çok çaba gösterirsem düzelir” inancına kapılır.

4. Psikolojik Şiddetin Aralıklı Olması

Sürekli değil, aralıklı şiddet…

Bu, beynin ödül mekanizmasını tetikler ve bağımlılık benzeri bir bağ yaratır.

5. Özsaygının Azalması

Narsist biriyle geçirilen süre boyunca kişi değersiz hisseder.

Kendi sınırlarını, isteklerini ve gücünü unutur.

6. Yalnız Kalma Korkusu

Narsist kişiler partnerlerini yalnız kalmakla, kimse tarafından sevilmemekle korkutabilir.

Bu tehdit bile ayrılığı zorlaştırır.

Narsist ilişkiden çıkarken en büyük engeller, kişinin kendisini suçlamasıyla başlar. Gaslighting sonrası kişi hatayı kendinde arar ve “ben sorun yaratıyorum” düşüncesiyle ayrılığı erteleyebilir.

Ayrıca, narsist kişi ayrılmanıza izin vermez ve geri kazanma (hoovering) taktikleriyle üzerinizde baskı kurar. Tüm bunlara ek olarak, güçlü travma bağı nedeniyle döngü devam ettikçe bağı koparmak daha karmaşık ve zor hale gelir.

Bu etkenler birleştiğinde, narsist ilişkiden çıkmak hem duygusal hem de zihinsel olarak oldukça güçleşir.