Tekrar Eden Döngüleri Kırmak ve İyileşmek

Uzman Psikolog, Aile Danışmanı

Elif Yağmur Ulusoy

04 Ağustos 2025

Hayatımız boyunca tekrar tekrar kendimizi içinde bulduğumuz döngülerimiz vardır. 

Bu döngüler, genellikle geçmişte yaşadığımız ve tam olarak iyileştiremediğimiz yaralarımızın izlerini taşır. İlişkilerimizde, iş hayatımızda veya kendi iç dünyamızda benzer problemleri, zorlukları ve acıları yaşamaya devam ederiz. Peki, neden hata olduğunu bile bile benzer seçimler yapmaya, benzer yıkıcı ilişki ve örüntüler içinde kendimizi bulmaya devam ederiz?

Bu sorunun cevabı birden fazla faktöre dayanır. Genellikle bu döngüleri sürdürmemizin birkaç sebebi vardır:

• Alışılmış Olanı Tekrarlarız

Ne kadar sağlıksız olduğunu bilsek de, bildiğimiz ve tanıdık olanı tercih ederiz. Bu, "tanıdık şeytan, tanımadığın şeytandan iyidir" yaklaşımıdır. Bilinmeyenden kaçınmak, bildiğimizin güvende olduğunu hissettirdiği için, tanıdık kalıpları tekrar ederiz.

• Çocukken Öğrendiklerimizi Tekrarlarız 

Çocuklukta öğrendiğimiz inançlar, başa çıkma becerileri ve davranış kalıpları, beynimizin tam gelişmediği ve savunmasız olduğumuz bir dönemde yerleşir. Bu yüzden yıllarca kullandığımız bu kalıpları değiştirmek zor olabilir.

• Tamir Edemediğimiz Yaraları Tekrarlarız

Çocukken reddedilmiş, sevilmemiş veya güçsüz hissetmişsek, benzer deneyimleri bilinçsizce yeniden yaratırız. Amaç, bu defa sonucu değiştirmek ve kendimizi iyileştirmektir; ancak çoğu zaman aynı sonucu elde ederiz.

• Acıyı Hak Ettiğimize İnanırız

Travmatik çocukluklar yaşayanlar, kendilerini değersiz hissetmeye eğilimlidirler. Kendimizi suçlar, başarısız ilişkileri ve duygusal acıları hak ettiğimizi düşünürüz.

Duygusal olarak onaramadığımız şeyleri tekrarlarız çünkü bu kalıplar, beynimizde güçlü sinir yolları oluşturarak tanıdık ve rahat hissettirir. Çocukken maruz kaldığımız olumsuz ilişki dinamikleri, bilinçaltımızda yerleşir ve yetişkinlikte benzer ilişkileri aramaya yönlendiriliriz. Beyin, bildiği şeyleri tercih eder ve bu kalıplardan çıkmak, özellikle stres altında olduğumuzda oldukça zordur. Yeni ve sağlıklı düşünce kalıpları geliştirmek, tekrarlanan pratik ve bilinçli çaba gerektirir.

Yaşam Döngülerini Kırmada Terapinin Rolü 

Bu döngüleri kırmanın en etkili yollarından biri psikoterapi sürecidir. Terapi, kişinin bu tekrar eden kalıpları fark etmesine, kökenlerini anlamasına ve onları dönüştürmesine yardımcı olur. Duygusal yaraların iyileşmesi, onları fark edip kabul etmek ve sağlıklı bir şekilde işlemektir. Terapi süreci, bireyin bu döngüleri tanımasına ve değişim için adım atmasına olanak tanır.

Bir psikolog olarak, danışanlarımızın bu döngüleri anlamalarını sağlamak, değişim için güvenli bir alan yaratmak ve içsel yaraların iyileşmesi için rehberlik etmek bizim en önemli görevlerimizdendir. Bu süreçte, kişinin kendi gücünü keşfetmesi ve hayatını daha sağlıklı ve dengeli bir şekilde yönetmesi hedeflenir.

Döngüleri Kırmak İçin Adımlar

İlişki kalıplarınızı değiştirmek ve daha sağlıklı seçimler yapabilmek için şunları yapabilirsiniz:

• Ailenizdeki İlişki Kalıplarını Tanıyın: Geçmişteki ilişki dinamiklerini anlamak, gelecekteki ilişkilerinizi nasıl şekillendirdiğinizi fark etmenize yardımcı olabilir.
• Davranışlarınızı Gözden Geçirin: Kendi düşünceleriniz, duygularınız ve davranışlarınız hakkında farkındalık kazanın.
• Duygusal Yaraları İyileştirin: Duygusal yaralarınızı iyileştirmek, sağlıklı ve dengeli ilişkiler kurmanın anahtarıdır.
• Yeni Beceriler Öğrenin ve Pratik Yapın: Daha etkili iletişim, duygusal düzenleme ve öz bakım becerilerini geliştirin.
• Kendinize Şefkatli Olun: Değişim süreci zaman alır ve kendinize nazik olmak bu süreçte çok önemlidir.

Hayatın zorlayıcı tekrarlarından çıkmak ve kendi hikayenizin yazarı olmak için ilk adımı atmaktan korkmayın. Çünkü değişim, fark etmekle başlar. Unutmayın ki, farkındalık ve içsel dönüşümle tamir edemediğimiz döngüleri durdurabilir, kendimize daha sağlıklı bir yol çizebiliriz.