Çocuklarda Ekran Süresi Kullanımı: Sağlıklı Denge

Psikolojik Danışman

Beyzanur Yanık

15 Eylül 2025

Teknoloji, hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Tabletler, telefonlar, bilgisayarlar ve televizyonlar, çocukların dünyasında da önemli bir yer tutuyor. Peki, ekranlar çocuklarımız için ne kadar zararsız veya faydalı? Bu soruya cevap bulmak, ebeveynler ve eğitimciler için giderek daha kritik bir konu hâline geliyor.

Ekran Süresi Neden Önemli?

Çocuk gelişimi, özellikle erken yaşlarda fiziksel, sosyal ve bilişsel alanlarda yoğun bir şekilde gerçekleşir. Ekranlar, dikkat sürelerini etkileyebilir, uyku düzenini bozabilir ve hatta sosyal becerilerin gelişimini yavaşlatabilir. Ancak ekranlar tamamen kötü de değildir; doğru içerik ve süre ile kullanıldığında öğrenmeyi destekleyici bir araç hâline gelebilir.

Yaş Gruplarına Göre Önerilen Süreler

• 0-2 yaş: Uzmanlar bu yaş grubundaki çocukların ekranla neredeyse hiç zaman geçirmemesi gerektiğini vurgular. Bu dönemde en değerli öğrenme aracı, gerçek dünyadaki etkileşimlerdir.
• 2-5 yaş: Günde en fazla 1 saat, eğitici ve kaliteli içerik önerilir. Bu süre, ebeveynin yanında izlenerek sosyal etkileşimle desteklenmelidir.
• 6 yaş ve üzeri: Bu yaş grubunda ekran süresi okul ve ders dışı etkinliklerle sınırlı olmalı; günde 1-2 saat ideal bir süredir.

Ekran Süresini Yönetmenin Pratik Yolları

1. Kurallar Belirleyin: Belirli saatlerde ekran kullanımına izin verin ve bu kurallara çocukla birlikte karar verin.
2. Kaliteli İçerik Seçin: Eğitici, yaratıcı ve yaşa uygun uygulamalar veya programlar tercih edin.
3. Ara Verin: Uzun süreli kullanım yerine, ekran aralarını kısa molalarla bölün.
4. Alternatif Aktiviteler Sunun: Oyun, spor, sanat ve kitap okuma gibi fiziksel ve zihinsel gelişimi destekleyen etkinlikleri teşvik edin.
5. Rol Model Olun: Çocuklar, ebeveynlerinin davranışlarını taklit eder. Kendi ekran kullanımınıza dikkat edin.

Teknolojiye karşı bir savaş vermek yerine, dengeyi sağlamak en etkili yoldur. Ekranları doğru şekilde yönetmek, çocuğunuzun hem teknolojiyi sağlıklı kullanmasını sağlar hem de sosyal ve duygusal gelişimini destekler. Unutmayın, ekran süresi sınırlamaları çocukları kısıtlamak değil, onlara sağlıklı bir hayat biçimi öğretmektir.