Çocuklarda Sorumluluk Bilinci

Bireysel danışman, Aile ve İlişki Danışmanı, Eğitim koçu

D. İpek Başer

23 Mayıs 2025

Çocukların kendi davranışlarının sonuçlarını anlaması, verilen görevleri yerine getirmesi ve başkalarının haklarına saygı göstermesi gibi becerilerin gelişmesidir. Bu bilinç, çocukların birey olarak toplumda sağlıklı bir şekilde yer alabilmeleri için çok önemlidir. 

Sorumluluk Bilincinin Önemi 

• Özgüven gelişimini destekler. 
• Bağımsızlık kazandırır. 
• Toplumsal kurallara uyumu kolaylaştırır. 
• Problem çözme ve karar verme becerilerini geliştirir. 
• Akademik ve sosyal başarıyı artırır. 

Çocuklarda Sorumluluk Bilinci Nasıl Geliştirilir? 

1. Model Olun 

Çocuklar, en çok ebeveynlerini ve yakın çevresini gözlemleyerek öğrenir. Sorumluluklarını yerine getiren bir yetişkin olmak, çocuğa en güçlü mesajı verir. 

2. Yaşa Uygun Görevler Verin 

Çocuğun yaşına uygun basit görevlerle başlanmalı: 

• 3-4 yaş: Oyuncaklarını toplamak, tabaklarını mutfağa götürmek. 
• 5-7 yaş: Masayı kurmak, odasını toplamak. 
• 8-10 yaş: Ödevlerini takip etmek, evcil hayvanı beslemek. 

3. Süreklilik Sağlayın 

Görevlerin rastgele değil, düzenli bir şekilde verilmesi gerekir. Sorumluluklar alışkanlığa dönüşmelidir. 

4. Sonuçlarıyla Yüzleşmesini Sağlayın 

Unuttuğu bir eşyasını getirmemek gibi doğal sonuçlarla karşılaşmasına izin vermek, ders çıkarma fırsatı sunar. 

5. Teşvik Edin, Ödüllendirin (Ama Abartmadan) 

Sorumluluğunu yerine getiren çocuğa “Seninle gurur duyuyorum” demek, en değerli ödüldür. Maddi ödüller alışkanlık haline getirilmemelidir. 

6. Hataları Öğrenme Fırsatı Olarak Görün 

Hatalar karşısında bağırmak yerine, “Bu durumda ne yapabilirdin?” gibi sorularla çocuğun düşünmesini sağlayın.