“İlişkide bakıcı olmak” ifadesi genellikle bir kişinin romantik ilişkide partnerine sürekli destek veren, onun ihtiyaçlarını karşılayan, duygusal ya da fiziksel olarak onu “taşıyan” rolde olması anlamında kullanılır. Bu durum, sağlıksız bir dinamiğe işaret edebilir.
İlişkide "bakıcı" rolünde olmak ne anlama gelir?
- Duygusal yükü taşımak: Partnerin duygusal krizlerini sürekli senin üstlenmen.
- Sorumluluk dengesizliği: İlişkinin yürütülmesi için gerekli olan çaba ve sorumlulukların çoğunu senin üstlenmen.
- Kurtarıcı rolü: Partnerin sorunlarını çözmeye çalışmak, onun hayatını “düzeltmek” gibi bir görev edinmek.
- Tükenmişlik: Sürekli vermek ama yeterince karşılık alamamak zamanla yorgunluk ve duygusal tükenmişlik yaratabilir.
Bu rolü üstlenilmenin nedeni ise;
- Küçüklükten gelen öğrenilmiş roller (örneğin ebeveynlerinin sorumluluğunu erken yaşta üstlenmiş olmak).
- Sevgiyle karıştırılan sorumluluk: “Onu seviyorsam, onu toparlamalıyım” düşüncesi.
- Kendini değerli hissetme yolu olarak başkasına “yardımcı olma”ya sarılmak.
Sonucu ise;
- Duygusal dengesizlik: Sürekli veren taraf olmak, kendini ihmal etmene neden olur.
- Eşitliksiz ilişki: Zamanla ilişki karşılıklı değil, tek taraflı bir bakım ilişkisine dönüşebilir.
- Bağ yerine bağımlılık: Sağlıklı bir bağ kurmak yerine, biri diğerine bağımlı hale gelir.
Peki ilişkide bakıcı rolündeyken ne yapmak gerekir?
- Sınır koymak: Ne zaman destek olacağını ve ne zaman kendine öncelik vereceğini netleştirmek.
- Partnerden sorumluluk talep etmek: Herkes kendi duygusal yükünü taşımalı.
- Profesyonel destek almak: Özellikle bu dinamik tekrarlayan bir döngü halindeyse, terapi bu durumu fark etmek ve değiştirmek için faydalı olabilir.